Kolejnym ośrodkiem po Krakowie, gdzie szeroko krzewiono myśl renesansową był Gdańsk, szczególnie rozwinięty pod względem artystycznym. W XVI w., dzięki kontaktom z Niderlandami i portami północnych Niemczech powstał w Gdańsku ośrodek naukowy, zbliżony do rangi akademickiej, gdańskie Gimnazjum.